Wolontariusze w Kopalni Uranu w Kletnie
W sobotę 5 marca grupa Wolontariuszy naszej Fundacji udała się na wycieczkę do Starej Kopalni Uranu w Kletnie. Historia górnictwa w Kletnie liczy sobie ponad 6 stuleci. W tym okresie wydobywano tutaj m.in. rusy żelaza, srebra, miedzi i uranu oraz fluoryt. Ostatnimi świadectwami górniczej przeszłości Kletna są dzisiaj sztolnie dawnej kopalni uranu oraz hałdy w jej pobliżu.
Ciekawa jest historia tego miejsca (źródło: www.kletno.pl):
Od 1945 roku rozpoczęto w Związku Radzieckim intensywne badania nad nad nową bronią. Stalin będąc pod wrażeniem amerykańskiej przewagi po zrzuceniu bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki zalecił wszczęcie szeroko zakrojonych prac nad bronią jądrową. Naukowcy pod kierownictwem Igora Kurcztowa otrzymali bardzo szerokie uprawnienia. Po wojnie, ze względu na strategiczne znaczenie surowców promieniotwórczych, na podstawie zawartej w 1948 roku umowy pomiędzy Polską a ZSRR rozpoczęto intensywne prace poszukiwawcze. Całość prac prowadziła radziecka służba geologiczna, nadzór sprawowała również radziecka administracja wojskowa.
15 lipca 1948 roku radzieccy geolodzy, badając aktywność starych hałd w okolicach Kletna stwierdzili podwyższone promieniowanie gamma przy jednej ze sztolni. Już w tym samym roku rozpoczęto eksploatację rud uranu z hałd i starych sztolni. Po ich wyeksploatowaniu rozpoczęto tu budowę kopalni, która nosiła nazwę Kopaliny. W następnych latach kopalnię znacznie rozbudowano. W sumie wykonano 37 km wyrobisk, w tym 3 szyby o głębokościach 83-150 m, 27 sztolni oraz wiele wyrobisk bocznych. Złoże rozpoznano również poprzez liczne wiercenia.
W kopalni zatrudniano polskich robotników, praca tu należała do wyjątkowo ciężkich ale i zarazem niezwykle dobrze płatnych. Urobek wywożono konwojami samochodowymi w specjalnych małych workach pod silną eskortą wojska.
Ze względu na znaczne wyeksploatowanie złoża w marcu 1953 roku zakończono w Kletnie wydobycie uranu, jednak kopalnia nie zaprzestała całkowicie swojej działalności. Do 1958 roku wydobywano tu fluoryt, mający zastosowanie jako topnik. Po tym okresie zaniechano eksploatacji podziemnej, część wyrobisk zostało zalanych, wejścia do nich uległy zawaleniu, jednak niektóre z nich nadal pozostają dostępne. Od maja 1958 roku w Kletnie rozpoczęły pracę kamieniołomy marmuru zwanego „Białą Marianną”, lecz w ostatnim czasie, z uwagi na zagrożenie Jaskini Niedźwiedziej, stanowiącej rezerwat przyrody, zaprzestano wydobycia.
W 2002 roku została udostępniona do zwiedzania sztolnia nr 18. Była to niegdyś sztolnia poszukiwawcza pozbawiona złóż rudy uranowej, jednak otwarcie zostało poprzedzone szczegółowymi badaniami bezpieczeństwa radiologicznego. Trasę można bezpiecznie zwiedzać, podziwiając na ścianach przepiękne wystąpienia okolicznych minerałów jak i przygotowane ekspozycje (stare plany kopalni, mapy sytuacyjne, wystawę okolicznościowych kufli górniczych).
Wizyta przedstawicieli Fundacji w Kletnie zapoczątkowała współpracę z jej właścicielami, którzy planują uruchomić wystawę – ścieżkę dydaktyczną dotyczącą energetyki jądrowej i jej wpływu na środowisko.
Poniżej kilka wybranych zdjęć – więcej na naszym profilu na Facebooku!
Autor zdjęć: Jakub Danecki /kliknij na zdjęcie, aby powiększyć/
