Energetyka jądrowa a dezinformacja – głos Fundacji na Energy Transition Congress

W ubiegłym tygodniu prezes Fundacji FORUM ATOMOWE, Łukasz Koszuk, wziął udział w panelu dyskusyjnym „Budowa poparcia społecznego dla nowej energii – walka z dezinformacją” podczas konferencji Energy Transition Congress 2025 w Warszawie. W centrum rozmowy znalazło się zagadnienie, które coraz częściej decyduje o powodzeniu lub porażce transformacji energetycznej – zaufanie społeczne, i jego największy przeciwnik: dezinformacja.

Energia jądrowa od lat pozostaje szczególnie podatna na fałszywe narracje. To technologia złożona, obciążona historycznymi skojarzeniami i nierzadko wykorzystywana w politycznych oraz medialnych przekazach opartych na emocjach. Lęk przed promieniowaniem, niezrozumienie zasad działania reaktorów, skomplikowane procesy regulacyjne – wszystko to tworzy podatny grunt dla manipulacji. Wystarczy wspomnieć przypadek filmu „Chiński syndrom”, który trafił do kin zaledwie 12 dni przed awarią w Three Mile Island. Filmowy scenariusz (fikcyjny) tak bardzo przypominał prawdziwe wydarzenia, że wielu Amerykanów uwierzyło bardziej Jane Fondzie niż własnemu rządowi. Skutki dla rozwoju energetyki jądrowej były natychmiastowe – zaufanie społeczne załamało się, a inwestycje zostały wstrzymane.

Współczesna dezinformacja działa mniej spektakularnie, ale za to dużo skuteczniej. Jak pokazuje raport NASK i PTBN, w polskiej debacie wokół atomu krążą narracje o rzekomych zagrożeniach dla zdrowia, interesach obcych państw, szkodliwości ekologicznej i nieopłacalności projektów. Często są one rozpowszechniane przez anonimowe lub nieautentyczne konta, które polaryzują opinię publiczną.

Walka z dezinformacją jest istotnym elementem budowania społecznego zaufania dla projektów energetycznych, w tym dla PPEJ. Co niezwykle budujące, badania opinii publicznej wskazują na bardzo wysokie, sięgające nawet 90%, poparcie Polek i Polaków dla rozwoju energetyki jądrowej. Ten fundament zaufania społecznego jest wspólnym sukcesem – efektem pracy wielu środowisk.

Jednak tak wysokie poparcie nie oznacza końca wyzwań. Dezinformacja coraz częściej przybiera lokalny charakter, a jej ostrze kierowane jest na społeczności żyjące w bezpośrednim sąsiedztwie planowanych inwestycji – np. w Gminie Choczewo, gdzie powstaje pierwsza elektrownia jądrowa. To właśnie tam dezinformacja może próbować zakorzenić niepewność i lęk. Dlatego otwarty dialog, transparentność i obecność ekspertów w terenie są dziś równie ważne jak technologia i harmonogramy budowy.

Naszą odpowiedzią powinny być nie tylko fakty i dane, ale przede wszystkim spójna, rzetelna komunikacja, prowadzona z szacunkiem i empatią. Edukacja, zaangażowanie lokalnych liderów, monitoring przestrzeni informacyjnej i konsekwentne reagowanie na fałszywe przekazy to dziś nieodłączne elementy odpowiedzialnej transformacji energetycznej.

Dziękujemy Panu Michałowi Niewiadomskiemu z Klubu Energetycznego za zaproszenie do tej ważnej dyskusji. Wspólnie musimy zadbać o to, by droga do czystej energii była oparta nie na strachu, lecz na wiedzy i zaufaniu.